Waarom is grenzen aangeven moeilijk?

Voor veel mensen is grenzen aangeven moeilijk en dat is logisch. Want je kunt geen grenzen aangeven als je de grenzen van je eigen grond niet kent. In dit artikel leggen we uit waarom grenzen aangeven belangrijk is en waarom zoveel mensen hier niet in slagen.

Wat is grenzen aangeven?

Je geeft jouw grenzen aan wanneer iemand op ‘de grens’ zit van wat jij toelaatbaar vindt en jij daarop wijst. Grenzen aangeven gaat daarmee uiteindelijk over het begrenzen van anderen. Het gedrag van de ander gaat jou te ver of komt te dichtbij en de oplossing daarvoor ligt in het aangeven waar jouw grens ligt. Dat klinkt eenvoudig, maar is voor veel mensen niet gemakkelijk.

Voor het aangeven van grenzen zijn namelijk de volgende ingrediënten nodig:

• Het kunnen benoemen en kunnen wijzen op jouw grenzen;
• De overtuiging dat jij het waard bent dat die grenzen gerespecteerd worden;
• Het zelfvertrouwen om anderen aan te kunnen spreken op hun gedrag.

Hoe problemen met grenzen aangeven ontstaan

Grenzen aangeven is om de bovenstaande noodzakelijke ingrediënten helemaal niet eenvoudig. Want als je niet vooraf kunt wijzen op jouw grenzen, komen mensen er pas achteraf achter. Maar dan is het eigenlijk te laat want voel jij je niet gerespecteerd.

Als je niet van mening bent dat jouw mening gerespecteerd dient te worden, dan pakken mensen ruimte waar eigenlijk geen ruimte ligt. Als je niet het vertrouwen in jezelf hebt dat je een ander mag en hoort te begrenzen, dan resteert uiteindelijk alleen de onder-grens.

Voorbeelden van te weinig grenzen aangeven

In onze nieuwsbrief nemen we alledaagse voorbeelden door van mensen die ons hun uitdaging insturen. Wil je voorbeelden lezen van mensen die te weinig grenzen aangeven en hoe je daar zij daar het beste mee om kunnen gaan? Schrijf je dan in op onze nieuwsbrief.

Wanneer emoties de ondergrens zijn

Ieder mens heeft uiteindelijk zijn onder-grens. Mensen die te weinig grenzen aangeven nemen de Verantwoordelijkheid van anderen vaak over. Daarmee dragen zij meer last dan hun eigen 50% in de relatie. Als mensen overbelast raken doordat zij ‘hun grenzen overgaan’, dan heeft dat uiteindelijk altijd een breekpunt. We zien in de praktijk vaak terug dat mensen die te weinig grenzen aangeven, op een bepaald moment boos of verdrietig worden. Zo’n emotionele ‘uitbarsting’ komt voor de omgeving vaak als een verassing, want het is niet bekend dat er al enige tijd grenzen worden overtreden. Vervolgens zien we dat de emoties de aandacht krijgen en de omgeving zich gaat verhouden tot die boosheid of dat verdriet. “Ze wilde dit toch altijd zelf zo? En nu opeens is het niet goed genoeg”, is dan een opmerking die we vaak terugzien.

Oefenen met grenzen aangeven

Oefenen met grenzen aangeven is zeker mogelijk, maar daar is wel voor nodig dat je eerst achterhaalt waarom je nu geen grenzen aangeeft. Elk gedrag is logisch, ook ‘geen grenzen aangeven’ valt daaronder. Het huidige gedrag komt ergens vandaan.

Meestal heeft een gebrek aan grenzen aangeven iets te maken met het zelfbeeld of de hechtingsstijl. Als je een leven lang geleerd hebt dat je de last van anderen moet dragen bijvoorbeeld, dan is heb je een omgeving die daaraan gewend is geraakt. Ga dus eerst op zelfonderzoek uit waarom je geen grenzen aangeeft en reken er niet op dat de omgeving zomaar meegaat met jouw nieuwe doelen.

Hoe kun je oefenen met grenzen aangeven?

• Benoem concreet waar jouw grens ligt. Daarmee krijgt de omgeving een beeld;
• Geef pro-actief aan waar jouw grens ligt. Nu weet de omgeving dat de grens nadert;
• Vertel vanuit overtuiging waarom dit voor jou te ver gaat of te dichtbij komt;
• Herhaal deze oefening, zodat je vertrouwen krijgt in dit gedrag.

Grenzen aangeven bij familie is extra lastig

Het aangeven van grenzen bij familie of het gezin is extra lastig, omdat juist daar een aantal mensen om je heen zeer geoefend zijn geraakt in onbegrensd gedrag. Zij hebben misschien voor jouw gevoel ‘grenzenloos’ gedrag, maar zij ervaren dat niet zo. Het is namelijk hun normaal. Grenzen aangeven komt neer op anderen begrenzen en als een bepaalde dynamiek al decennia lang bestaat, dan ligt het voor de hand dat er weerstand komt als jij jouw grenzen begint af te bakenen. Om die reden is het aangeven van grenzen bij familie, gezin of in een liefdesrelatie wat ons betreft vaak de laatste plek om te oefenen. Want juist daar speelt gevoel, emotie en geschiedenis een grote rol.

Grenzen aangeven op het werk

De beste plek om te leren grenzen aan te geven, is op het werk. Op het werk mag je een professionele omgeving verwachten zonder emotionele uitbarstingen of persoonlijke relaties. Juist op het werk liggen de Verantwoordelijkheden vaak duidelijk beschreven en kun je collega’s aanspreken daarop. Als je niet vanuit weerstand je grenzen wil aangeven, maar pro-actief wil handelen daarop dan is de werkplek een prima omgeving om dat te proberen. Let ook hier op dat de mensen die jou hebben leren kennen, gewend zijn geraakt aan jouw huidige gedrag. Dat wil zeggen dat als je voorheen weinig grenzen stelde, dat jouw (nieuwe) grenzen voor deze mensen vaak betekent dat jij hen ruimte ontneemt..! Jij claimt ruimte die zij moeten inleveren.

Oefenen vraagt soms ondersteuning

Het kunnen aangeven van grenzen gaat uiteindelijk over jouw zelfbeeld, jouw hechtingstijl en de omgeving. Het kan gebeuren dat je ondersteuning nodig hebt met het oefenen van jouw grenzen aangeven. Simpelweg omdat jouw omgeving heel vaardig blijkt in het op jouw bord leggen van hun Verantwoordelijkheid. De Gedragscoach kan daarbij helpen via praktische casuïstiek bespreking en stap voor stap begeleiding. Contact leggen hoe je hier.