Een concreet doel bereiken: één van de vier redenen van gedrag

Kun jij het gedrag van de ander altijd verklaren voor jezelf? De meeste mensen kunnen dat niet en om die reden schrijven we een serie aan artikelen die ingaat op waar gedrag vandaan komt. Als je gedrag kunt verklaren dan kun je ook beter nadenken over gedragsverandering bij jezelf of bij anderen. De wetenschappelijke stroming ‘toegepaste gedragsanalyse’ heeft een heel overzichtelijk rijtje over dit onderwerp. Er zijn slechts vier redenen waarom we ons gedragen. Een concreet doel bereiken is een van de vier redenen waarom mensen zich gedragen.

In dit artikel bespreken we reden 3 van de 4; een concreet doel bereiken

Waarom willen we een concreet doel bereiken?

Het behalen van concrete doelen is een belangrijke reden voor gedrag. Voor veel mensen voelt het goed als we een doel kunnen stellen en dit stap voor stap kunnen bereiken. Dit draagt namelijk bij aan ons zelfbeeld. Het behalen van doelen geeft een gevoel van succes; het idee dat je lekker bezig bent. Een belangrijke wetenschappelijke theorie over dit onderwerp is self-efficacy. Deze theorie stelt dat ons welbevinden stijgt als we merken dat we onze doelen weten te behalen. Omdat ons gedrag kan leiden tot het bereiken van concrete doelen en we daar vaak behoefte aan hebben, is dit één van de vier ‘functies’ van gedrag.

Jouw doelen, zijn niet mijn doelen.

Het komt voor dat de doelen van een ander, weerstand oproepen bij jezelf. Dit zien we vaak binnen een werkomgeving, waar de doelen van een organisatie heel belangrijk zijn. Het gedrag van medewerkers moet zich aanpassen aan de doelen van de organisatie. Het komt voor dat de doelen van een leider niet gesteund worden. In dat geval staan medewerkers of een team niet achter de concrete doelen van de ander. Op zo’n moment past het gedrag van personeel niet bij de organisatie. Ook binnen relaties en het gezinsleven komen dit soort zaken voor. Als doelen tussen naasten niet hetzelfde zijn, dan leidt dit tot spanningen tussen mensen.

Welk gedrag zie jij?

Kijk eens goed om je heen naar hoe andere mensen tastbare doelen verwezenlijken. Kun jij het gedrag wat je ziet terugbrengen naar één van de vier functies van gedrag? Of nog een stap verder: kun jij je eigen gedrag écht benoemen voor wat het is?

Voorbeelden van een concreet doel bereiken

• Sparen voor een vakantie;
• Werken aan een verslag;
• Het winnen van een medaille na een sportprestatie;
• Opruimen van een kamer;
• Het oplossen van een kruiswoordpuzzel;
• Inpakken van een doos;
• Beklimmen van een berg;
• Koken van een maaltijd;
• Het veroveren van een land;
• Een meubel in elkaar zetten;
• Sparen van postzegels;
• Leren spelen van een instrument;
• Lezen van een boek;
• Lopen van een marathon;
• Het geven van een presentatie;
• Een kast indelen;
• Het opleveren van een rapport;
• Schrijven van een blogpost;
• Wassen van een auto;

Een concreet doel bereiken is een heel waardevolle functie van gedrag. Het is belangrijk dat de personen die de doelen moeten bereiken, ook achter deze doelen staan. Binnen organisaties is dit met regelmaat niet het geval, met alle gevolgen van dien.

Bron: Sulzer-Azaroff, B., & Mayer, G. R. (1991). Behavior analysis for lasting change. Holt, Rinehart & Winston.