Beleggen voor beginners: start met grip op je eigen gedrag

Sep 16, 2021

Er zijn op internet nogal wat stappenplannen te vinden over hoe je moet starten met beleggen. Over het algemeen gaat dit over het openen van een rekening, gouden tips over wat je moet kopen of waar je vooral op moet letten bij het handelen op de beurs. Mijn versie van beleggen voor beginners: start met grip op je eigen gedrag. Als je rekening kunt houden met jouw gedrag bij beleggen, dan maak je wat mij betreft de ideale start.

Wie is de Gedragscoach?

Wie ben ik? Mijn naam is Lex Tabak en ik ben actief als gedragscoach. Kort gezegd wil dit zeggen dat ik kennis heb over gedrag en gedragswetenschap. Ik pas dit toe op mijn eigen leven en help ook anderen om gedrag te begrijpen. Deze kennis kun je inzetten om verstandig te beleggen op de beurs. Zelf beleg ik inmiddels zo'n vijf jaar met succes. Ik heb nog nooit een enorme fout gemaakt en veel geld verloren. Veel ervaren beleggers denken dat dit iets is waar je 'doorheen' moet om succesvol te zijn op de beurs, maar dat is naar mijn mening niet het geval. Als je bereid bent om stap voor stap te starten met beleggen, kun je veel ellende voorkomen. Daarnaast ken ik mijn zwaktes, omdat ik de zwakten van de mens ken. We zijn allemaal gevoelig voor hetzelfde als het op beleggen en handelen op de beurs aankomt. In dit eerste artikel neem ik je mee in hoe je kunt kijken naar beleggen voor beginners.

Wat is beleggen en handelen nu eigenlijk?

Bij beleggen en handelen op de beurs koop je en verkoop je financiële producten. Bijvoorbeeld aandelen, maar er zijn ook veel andere soorten producten. Het doel is dat je iets koopt en dit enige tijd later weer verkoopt met winst. Die winst wordt 'rendement' genoemd. Uiteraard hoopt een belegger dat er weinig wordt verloren en vooral veel winst wordt gemaakt. Het aan- en verkopen van producten is in het tijdperk van internet vrij eenvoudig. Door middel van een applicatie kun je achter jouw computer en via de mobiele telefoon handelen en beleggen op de beurs. Dit doe je via een 'beleggingsrekening', waar je geld op stort vanaf je betaalrekening. Welk product je precies moet kopen is de allerbelangrijkste vraag bij beleggen, want deze bepaald of je winst maakt of verlies.

Mijn voorspelling is dat je bovenstaande alinea goed kunt volgen. Ik verwacht ook dat je niet door hebt dat er valkuilen zitten in deze uitleg.

Beleggen voor beginners: 6 valkuilen

Met het doornemen van bovenstaande alinea, krijg je een beeld over wat er komt kijken bij beleggen. Dénk je. Je denkt dat je begrijpt wat ik bedoel en dat je een stap dichter bent bij gekomen bij een start. Hieronder neem ik de 6 valkuilen door waar iedere belegger standaard mee start. Mijn doel? Beleggen voor beginners: start met grip op je eigen gedrag.

Kopen en verkopen van producten is nieuw

Heb je weleens eerder in de handel gezeten? Oude auto's gekocht en na een aantal jaar weer verkocht? Dure horloges verzameld om ze na tien jaar met winst te verkopen? Veel mensen hebben nog nooit gehandeld. Ik bedoel hiermee niet verkopen via Marktplaats, maar ik heb het over gerichte aankoop en verkoop met het doel winst te maken. Handelen is een oefening in geduld. Je koopt iets wat je niet zelf gaat gebruiken. Je houdt dit vast en als de tijd rijp is verkoop je weer. Omdat het product in waarde is gestegen in de tussentijd maak je winst. Als je nog nooit eerder gehandeld hebt in producten, besef dan dat handelen nieuw voor je is. Ook al praat ik eenvoudig over 'handelen op de beurs'. Handelen is een nieuwe vaardigheid en het aanleren van nieuwe vaardigheden kost tijd.

Financiële producten kun je niet vastpakken

Nog even terug naar auto's en horloges. Dit zijn fysieke producten die je vast kunt pakken. Het vastpakken vergroot de ervaring. Je hebt iets in bezit en kunt het ook daadwerkelijk zien. Als jij in 1962 een Ferrari GTO in je garage hebt gereden en die tot vandaag vastgehouden hebt, dan heb je een goed 'rendement' gemaakt. Handenwrijvend loop jij dagelijks langs jouw garage en zie je de auto staan. 60 jaar lang. 52 weken per jaar. 7 dagen in de week. Dat doet iets met een mens. Financiële producten doen niet zoveel in dat opzicht. Je staart naar een scherm en die vertelt je dat je 'een product' gekocht hebt als belegger. Tja. 'Financiële producten' zijn slechts twee woorden en niet meer dan dat. Belangrijk is dat je went aan de gedachte dat je wel degelijk echt een product koopt op de beurs. Ook al kun je het niet vastpakken, je koopt iets wat je geestelijk in jouw garage kunt parkeren.

Verkopen met winst is tegen je natuur

Door naar de volgende gemakkelijke, maar niet eenvoudige zin. Verkopen bij winst. Je koopt iets en verkoopt het als het meer waard geworden is. Toch? Nou nee. Want laten we even praktisch kijken naar jouw gedrag. Je koopt bitcoin, een financieel product. Op het moment dat je het koopt is één Bitcoin € 1000 waard. Na jouw aankoop begint Bitcoin te stijgen. Het eerste jaar stijgt hij 200%. Vervolgens blijkt hij 1500% te stijgen het jaar erop. Onvoorstelbaar? Nee, want we kennen de koers van Bitcoin. Omdat hij zo stijgt, krijg je een euforisch gevoel. Het werkt! Je hebt goed gekozen. Jouw voorspelling op Bitcoin komt uit en je bent de held tijdens verjaardagsfeestjes. Een visionair! Wat we echter overslaan is dat je bij winst zou verkopen. In jaar 1 maakte je 200%. Dat is ongeveer 200% meer als op je spaargeld. Waarom verkocht je niet op dat moment? Omdat verkopen met winst tegen je natuur is. Waarom zou je iets verkopen dat stijgt? Zie hier waarom ik stel beleggen voor beginners: start met grip op je eigen gedrag.

Verkopen met verlies ligt in je natuur

Je voelt hem misschien al aankomen; de andere kant van diezelfde medaille. Het ligt in jouw natuur om te verkopen bij verlies. Want niemand wil geld verliezen. Geld is een heel fundamentele drijfveer. Je kunt er van alles mee kopen, van luxe producten tot aan vrije tijd. Geld biedt onderdak en een warme maaltijd op tafel. Het is een ruilmiddel waar je vanaf kind af aan over hebt geleerd dat het (deels) te maken heeft met overleving. Stel je nu eens voor wat er onbewust gebeurt als jij € 10.000 hebt belegd in financiële producten waarvan de koers met 40% onderuit gaat. Op zo'n moment komt er een reflex omhoog in het hoofd die zegt: 'dumpen!'. Dit is wat mensen ook over het algemeen doen. Ze verkopen niet bij winst, maar verkopen bij verlies. Niet vreemd dat je mensen op verjaardagen treft die zeggen dat zij veel geld zijn kwijt geraakt met handelen op de beurs. Ze volgden hun natuur.

Een beleggingsrekening lijkt op een bankrekening

Een andere valkuil is dat een beleggingsrekening de 'look and feel' heeft van een bankrekening. Het is een soort van webshop met een banksaldo. Een digitale winkel die zo ingericht is dat iets kopen zeer laagdrempelig overkomt. Aangezien je ervaring hebt met webshops en een digitale bankrekening, is de mentale stap snel gemaakt. Dit snap ik! In de zoekbalk zoek je 'Netflix' en vervolgens staat daar het product. Met een druk op de knop heb je een aandeel gekocht. Er knippert van alles groen, want de handel in Netflix is vandaag positief. Ik moet nu instappen! Bij beleggen voor beginners: start dus ook met grip op je eigen bestaande gedrag. Het lijkt op een bankrekening en een webshop, maar het gaat over de aanschaf van producten waar je een strategie moet volgen om winst te maken. Kassa koopjes kunnen in dit geval vrij duur uitvallen.

Je hebt vooral interesse in producten die je kent

Nog even terug naar Netflix. Heb jij ook een abonnement? Misschien wel. De kans is aanzienlijk dat een 'aandeel Netflix' daarmee interessanter is dan een aantal 'Philip Morris'. Want je rookt niet. Een zesde valkuil bij beleggen is dat je meer gefocust bent op producten die je kent, dan producten die je niet kent. Ik heb iemand eens heel veel geld zien verliezen op Disney, omdat die persoon fan was van Disney. Dus aandelen Disney kocht. En bij verlies verkocht. Beleggen voor beginners: start met een goede strategie, los van jouw persoonlijke voorkeuren. Het gaat niet om wat je denkt te weten, maar om wat verstandig is om te doen.